Είναι η πρώτη φορά που τα αναπτυσσόμενα κράτη λαμβάνουν τέτοιες εγγυήσεις, καθώς και η πρώτη φορά που η φράση «απώλεια και ζημία εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» περιλαμβάνεται σε ένα διεθνές νομικό κείμενο.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες αγωνίστηκαν σκληρά για την παραχώρηση αυτή κατά το δεκαπενθήμερο των συνομιλιών για την κλιματική αλλαγή μεταξύ των 195 κρατών μελών του ΟΗΕ στο Κατάρ, το οποίο έληξε έπειτα από μια μαραθώνια 36ωρη τελική συνεδρίαση.
Ερωτηθείς από την EurActiv.gr, ο ερευνητής του Παρατηρητηρίου Πολιτικής και Δικαίου για την Κλιματική Αλλαγή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης (ΕΚΕΠΕΚ / Πάντειο Πανεπιστήμιο), Σταύρος Μαυρογένης, δήλωσε: «Στην πρόσφατη 18η Σύνοδο των Μερών στην Ντόχα του Κατάρ, τα κράτη της διεθνούς κοινότητας συμφώνησαν μεταξύ άλλων στην ίδρυση ενός μηχανισμού για την «απώλεια και ζημία» (loss and damage mechanism) σκοπός του οποίου θα είναι η καταγραφή των ζημιών που προκαλούνται από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και παράλληλα, θα αποζημιώνει τις πιο ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες. Ο μηχανισμός αποτελούσε πάγιο αίτημα των μικρών αναπτυσσομένων χωρών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και των Ελάχιστα Ανεπτυγμένων Χωρών (Least Developed Countries) από τις ακραίες φυσικές καταστροφές που ήδη πλήττουν την αγροτική τους παραγωγή. Εκκρεμεί το ζήτημα της χρηματοδότησης του εν λόγω μηχανισμού, καθώς και της παρακολούθησης και αξιολόγησης των δράσεων που θα αναληφθούν. Κινείται, πάντως, προς τη θετική κατεύθυνση η εξειδίκευση των γενικών αρχών τους διεθνούς συμβατικού πλαισίου για την κλιματική αλλαγή σε ένα ευέλικτο διεθνή μηχανισμό που θα επεμβαίνει άμεσα και θα στηρίζει οικονομικά και τεχνολογικά τις χώρες οι οποίες παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες ανάγκες».
Ο Ronald Jumeau, διαπραγματευτής που εκπροσώπησε τα νησιά Σεϋχέλλες, εκφράζοντας δυσφορία προς τον Αμερικανό διαπραγματευτή, δήλωσε: «εάν είχαμε ελπίδες (για τη μείωση των εκπομπών από τη μεριά των πλούσιων χωρών), δε θα απαιτούσαμε τόσα πολλά (χρήματα) για την προσαρμογή. Εάν διαθέτονταν περισσότερα χρήματα για τις πολιτικές προσαρμογής (στην κλιματική αλλαγή), δε θα ψάχναμε για χρήματα που προορίζονται για την απώλεια και τις ζημιές. Τι έπεται; Η απώλεια των νησιών μας;».
Ο Ruth Davis, Πολιτικός Σύμβουλος της Greenpeace, ανέφερε: «αυτή είναι μια κίνηση μεγάλης σημασίας -είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα αποτυχία της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή καθίσταται μέρος της συζήτησης στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Οι χώρες πρέπει να καταλάβουν ότι το ρίσκο της μη έγκαιρης διευθέτησης του θέματος της κλιματικής αλλαγής είναι πάρα πολύ μεγάλο».
Ο Ed Davey, Γενικός Γραμματέας ενέργειας και κλίματος του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε: «πρέπει να υποστηρίξουμε τις πλέον ευάλωτες χώρες και να αναζητήσουμε τρόπους για το πώς θα καταστούν περισσότερο ανθεκτικές».
Ωστόσο, οι υποσχέσεις σταμάτησαν πριν από την αποδοχή νομικής ευθύνης ή την ανάγκη καταβολής αποζημίωσης από την πλευρά του αναπτυγμένου κόσμου. Οι ΗΠΑ αντιτάχθηκαν σθεναρά στην αρχική πρόταση της «απώλειας και της ζημίας», η οποία θα καθιέρωνε ένα νέο διεθνή θεσμό που θα συλλέγει και θα διανέμει τα κονδύλια στις ευάλωτες χώρες. Οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ, επίσης, κατέστησαν σαφές το ότι δε θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ούτε το λήμμα «αποζημίωση», ούτε κάποιος άλλος όρος ο οποίος να υποδηλώνει νομική ευθύνη, προκειμένου να αποφευχθεί η σωρεία προσφυγών- αντίθετα, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένας όρος που θα υποδηλώνει ότι τα χρήματα αυτά θα παρέχονται ως βοήθεια, όπου κρίνεται κατάλληλο.
Το κύριο ερώτημα παραμένει αναπάντητο, δηλαδή το αν τα κονδύλια που θα προορίζονται για τις «απώλειες και τη ζημίες» θα προέρχονται από τον υφιστάμενο προϋπολογισμό για την ανθρωπιστική βοήθεια και για την ανακούφιση από τις καταστροφές, είτε από δημόσιες, είτε από ιδιωτικές πηγές. Θα είναι δύσκολο να διαχωριστεί η βλάβη που προέρχεται από την κλιματική αλλαγή από εκείνη που προέρχεται από τις άλλες φυσικές καταστροφές. Ένα άλλο ερώτημα είναι το πώς θα διανεμηθούν αυτά τα κονδύλια. Οι αναπτυσσόμενες χώρες επιθυμούν τη δημιουργία ενός νέου θεσμού, όπως μια τράπεζα, όμως οι ΗΠΑ τάχθηκαν εναντίον αυτής της πρότασης, αντιπροτείνοντας τη χρήση των υφιστάμενων διεθνών οργάνων. Αυτά τη ζητήματα, θα πρέπει να λυθούν έως την επόμενη συνδιάσκεψη για την κλιματική αλλαγή, στη Βαρσοβία και εκτιμάται ότι θα γίνουν αντικείμενα έντονης διαμάχης.
Ο Davis ανέφερε: «Αυτό είναι μόνο η αρχή της διαδικασίας -πρέπει να υπάρξει ένας ολοκληρωμένος μηχανισμός και να επικεντρωθούμε στο γεγονός ότι είναι προς το συμφέρον όλων των χωρών να αρχίσει άμεσα η μείωση των εκπομπών».
Επιπροσθέτως, οι κυβερνήσεις, παρέτειναν τη διάρκεια του Πρωτοκόλλου του Κιότο, οι αρχικοί στόχοι του οποίου εκπνέουν ως το τέλος αυτού του χρόνου. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ, η Αυστραλία, η Νορβηγία και ένας ακόμη αριθμός αναπτυγμένων κρατών συμφώνησαν να δεσμευτούν σε νέους στόχους μείωσης των εκπομπών, έως το 2020.Ένα ξεχωριστό σκέλος των διαπραγματεύσεων, το οποίο συστάθηκε ειδικά για τις ΗΠΑ, εξαιτίας της άρνησής τους να επικυρώσουν το Κιότο, καταργήθηκε, γεγονός που θα επιτρέψει εκ νέου ενιαίες συζητήσεις (και με τη συμμετοχή των ΗΠΑ) για την απαρχή μιας παγκόσμιας συνθήκης για το κλίμα που θα απαιτούσε και από τους αναπτυγμένους και από τους αναπτυσσόμενους να μειώσουν τις εκπομπές τους. Αυτή η συνθήκη υποτίθεται ότι θα υπογραφεί το 2015, στη συνδιάσκεψη του Παρισιού και θα τεθεί σε ισχύ το 2020.
Τα επόμενα τρία χρόνια των διαπραγματεύσεων πάνω στη συμφωνία θα είναι τα δυσκολότερα στην 20ετή ιστορία των συζητήσεων για το κλίμα, λόγω του ότι ο κόσμος έχει αλλάξει πάρα πολύ από το 1992, οπότε και υπογράφηκε η σύμβαση του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή και από το 1997, όταν το Πρωτόκολλο του Κιότο κατοχύρωσε ένα διαχωρισμό ανάμεσα στις αναπτυγμένες χώρες -από τις οποίες απαιτούνταν να μείωση των εκπομπών- και τις αναπτυσσόμενες, οι οποίες δεν υπάγονταν κάτω από αυτήν την υποχρέωση.
Η Κίνα είχε ταξινομηθεί ως αναπτυσσόμενη χώρα και παρά το ότι ακόμη και σήμερα, περίπου 60 εκατομμύρια πολίτες τους ζουν σε καθεστώς πλήρους φτώχειας, είναι, πλέον, ο μεγαλύτερος ρυπαίνων και σύντομα θα πάρει τα σκήπτρα της μεγαλύτερης οικονομίας από τις ΗΠΑ. Η Κίνα, κατέστησε σαφή την πρόθεσή της να εξακολουθεί να βρίσκεται υπό το καθεστώς αναπτυσσόμενης χώρας και τόνισε ότι οι χώρες που ταξινομήθηκαν στις αναπτυγμένες, το 1997, θα πρέπει να συνεχίσουν να επωμίζονται το βάρος για τις μειώσεις των ρύπων, παρέχοντας κονδύλια στις φτωχές χώρες ώστε να τις βοηθήσουν να μειώσουν τις εκπομπές και να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
EurActiv.gr
Τρί, 11/12/2012
------
ΣΧΕΤΙΚΑ:
No comments:
Post a Comment
Only News