Ο ζεόλιθος στην αντιμετώπιση των πυρηνικών αποβλήτων.

Ν. Λυγερός

Ο ζεόλιθος με την ειδική του επιφάνεια, με την πορωτικότητά του αλλά και με τη γεωμετρία του, είναι ένα ιδανικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των πυρηνικών αποβλήτων. 

Έχουν μελετηθεί τουλάχιστον τρεις φυσικές ποικιλίες του ζεόλιθου: ο κλινοπτιλόλιθος, ο χαμπαζίτης κι ο μορντενίτης, ειδικά για την αφόπλιση του Καισίου-137, του Στροντίου και του Κοβαλτίου. 

Για παράδειγμα στο Τσέρνομπιλ το 1986, χρησιμοποιήθηκαν 500.000 τόνοι κλινοπτιλόλιθου για τον καθαρισμό της μολυσμένης γης. Το μεγαλύτερο μέρος χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή φραγμάτων προστασίας αλλά βέβαια και μέσα στη γη. 

Η αναγκαία αξιοποίηση του Ζεόλιθου/οικονομική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής Έβρου

 Ν. Λυγερός, Γ. Χατζηγεωργίου (OPUS)
Ο όρος ζεόλιθος επινοήθηκε το 1756 από τον Σουηδό ορυκτολόγο Axel Fredrik Cronstedt, ο οποίος παρατήρησε ότι κατά την ταχεία θέρμανση του ορυκτού stilbite, παράγονται μεγάλες ποσότητες ατμού από το νερό, οι οποίες απορροφούνται από το ορυκτό. Βασιζόμενος σ’ αυτό το γεγονός, ονόμασε αυτό το ορυκτό zeolite, από την ελληνική λέξη ζέω (zeō), που σημαίνει βράζω και λίθος. Οι ζεόλιθοι είναι αργιλοπυριτικά μέλη μιας οικογένειας μικροπορωδών στερεών γνωστή ως μοριακά κόσκινα. Ο όρος αυτός αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη ιδιότητα, δηλαδή την ικανότητα να ταξινομούν επιλεκτικά μόρια που βασίζεται κυρίως σε μια διαδικασία αποκλεισμού μεγέθους. Αυτό οφείλεται στη πολύ τακτική πορώδη δομή των μοριακών διαστάσεων. Το μέγιστο μέγεθος των μοριακών ή ιοντικών ειδών, που μπορούν να εισέλθουν στους πόρους του ζεόλιθου, ελέγχεται από τις διαστάσεις των καναλιών. Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωρισθεί και περιγραφεί περισσότερα από 45 είδη φυσικών ζεόλιθων και άλλα 100 περίπου έχουν παρασκευαστεί στο εργαστήριο. Εν τούτοις, μόνο επτά από αυτά και συγκεκριμένα τα ορυκτά μορντενίτης, κλινοπτιλόλιθος, φερριερίτης, χαμπαζίτης, εριονίτης, φιλλιψίτης και ανάλκιμο απαντούν σε ικανοποιητικές ποσότητες, ώστε να θεωρούνται εκμεταλλεύσιμα υλικά.