Ρωσική έφοδος και έντονο παρασκήνιο στο διαγωνισμό για τη ΔΕΠΑ

Σε φάση έντονων διεργασιών, με κινήσεις ιδιαίτερης γεωπολιτικής σημασίας, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο, έχει μπει πλέον η διαδικασία πώλησης της ΔΕΠΑ. Οι εταιρείες που ενδιαφέρονται προχωρούν στη συγκρότηση των κοινοπρακτικών σχημάτων, ενόψει της κατάθεσης μη δεσμευτικών προσφορών. Κομβικός ο ρόλος της Gazprom και των Ιταλικών ENI και EDISON.
Στις 5 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την προκήρυξη του ΤΑΙΠΕΔ, οι εταιρείες οι οποίες, στην πρώτη φάση της διαδικασίας, είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εξαγορά των μετοχών της ΔΕΠΑ που κατέχει το ελληνικό δημόσιο, θα πρέπει να καταθέσουν μη δεσμευτικές οικονομικές προσφορές. Ενόψει της ημερομηνίας αυτής οι «μνηστήρες» έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου προκειμένου, αφενός μεν να ενισχύσουν τις προσβάσεις και τα διαπραγματευτικά τους ατού, αφετέρου να συγκροτήσουν τα κοινοπρακτικά σχήματα που θα «κατέβουν» στο διαγωνισμό.

Η προθεσμία για να δηλωθούν οι συμμαχίες είναι η 17^η Οκτωβρίου, οπότε τις ημέρες αυτές οι διεργασίες έχουν «πάρει φωτιά». Ο προκήρυξη δίνει τη δυνατότητα να κοινοπρακτήσουν όχι μόνον εταιρείες που συμμετείχαν στην πρώτη φάση, αλλά και άλλες, «μπαίνοντας» σε σχήματα εταιρειών που ήδη έχουν καταθέσει το ενδιαφέρον τους.
Επισήμως, όλες οι εταιρείες που εμφανίστηκαν τον Απρίλιο, δηλώνουν ότι θα συμμετάσχουν και στο δεύτερο γύρο. Στο παρασκήνιο ωστόσο, έχουν γίνει πολλές διμερείς επαφές και συναντήσεις με αντικειμενικό σκοπό να δημιουργηθούν συμμαχίες για από κοινού κάθοδο. Σύμφωνα με πληροφορίες και εκτιμήσεις παραγόντων του χώρου, οι «παίχτες» που κινούνται με έντονο τρόπο είναι η Ρωσική Gazprom, οι Ιταλικές ENI και EDISON και η Ισραηλινή ISRAEL CORPORATION.
Από τους εγχώριους διεκδικητές, η κοινοπραξία των ομίλων Μυτιληναίου και Βαρδινογιάννη, ο δεύτερος μεγαλύτερος πελάτης της ΔΕΠΑ, προσπαθεί να εξασφαλίσει ρόλο, κυρίως μέσω της ένταξής της σε κάποιο ισχυρό διεθνές άρμα.
 
Gazprom
Οι Ρώσοι, οι οποίοι είναι οι βασικοί προμηθευτές της χώρας μας σε αέριο,  δεν κρύβουν ότι μέσω της ΔΕΠΑ βλέπουν στρατηγικά την εμπλοκή τους στα ενεργειακά πράγματα της Ελλάδας. Όπως αναφέρει σε άρθρο του ο Alexander Medvedev, αναπληρωτής πρόεδρος της Gazprom, «η συμμετοχή μας στο διαγωνισμό συμβαδίζει με τη στρατηγική του ομίλου Gazprom σχετικά με την προσέγγιση των πελατών λιανικής». «Υπόσχεται» μάλιστα στο ίδιο άρθρο καλύτερες τιμές αερίου με την αποφυγή των μεσαζόντων,  καθώς και επενδύσεις για την επέκταση του δικτύου σε καινούργιες περιοχές της χώρας.
Ωστόσο η απόκτηση πρόσβασης από τη Gazprom σε ένα ακόμη δίκτυο αγωγών εντός της Ε.Ε. και μάλιστα στο νευραλγικό νότιο διάδρομο, πιθανόν να συναντούσε αν όχι την αντίδραση, τουλάχιστον το σκεπτικισμό των Βρυξελλών. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι βασικός στόχος της Ε.Ε. είναι να μην εξαρτάται αποκλειστικά από τη Ρωσία για τον ενεργειακό της εφοδιασμό και γιαυτό προωθεί την έλευση αερίου από την Κασπία. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο αμερικανικός παράγοντας ο οποίος έχει προφανή πρόσβαση και επιρροή στην περιοχή.
Μπορεί κανείς να «βγάλει» από τη μέση τους Ρώσους; Δύσκολα, ακόμα και αν επικαλεστεί την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού, στη βάση του ότι η Gazprom αποτελεί τον βασικό προμηθευτή της ΔEΠA. Ιδιαίτερη σημασία όμως, αποκτά η επαναλαμβανόμενη αναφορά του αρμόδιου υφυπουργού Ενέργειας, στα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η επιλογή του αγοραστή της ΔΕΠΑ. Σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργίου, η επιλογή θα γίνει όχι μόνον με ποσοτικά κριτήρια, δηλαδή το τίμημα, αλλά και με ποιοτικά. Δηλαδή να εξυπηρετείται ο στρατηγικός ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας. Εδώ θα μπορούσε να χωρέσει, τόσο η προτίμηση προς την Gazprom με τη λογική της διευκόλυνσης των ενεργειακών σχέσεων με τη Ρωσία, όσο και ο αποκλεισμός της με τη λογική της διασφάλισης πολλαπλών διόδων ενεργειακού εφοδιασμού.
Ρώσοι και Ιταλοί
Τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν οδηγήσει τους Ρώσους στην αναζήτηση συμμαχικού σχήματος «ευρωπαϊκών προδιαγραφών» το οποίο, αφενός μεν θα τους διασφάλιζε τον έλεγχο των πραγμάτων την επόμενη ημέρα, αφετέρου, δε, θα διασκέδαζε κάθε ευρωπαϊκή αντίρρηση ή κωλυσιεργία.
Στο πλαίσιο αυτό η Gazprom βρίσκεται σε επαφή με τις ιταλικές εταιρείες ENI και EDISON οι οποίες καταλέγονται στους 14 «μνηστήρες» της πρώτης φάσης. Η ΕΝΙ έχει μακροχρόνια σχέση με τους Ρώσους, όχι μόνον ως αγοραστής αερίου, αλλά και ως συμμέτοχος στο project του south stream. Η EDISON ελέγχεται πλέον από την Γαλλική EDF η οποία έχει επίσης στενές σχέσεις με τη Gazprom και συμμετέχει, και αυτή, στο south stream.
Το όφελος των Ιταλών από μια τέτοια συμμαχία είναι προφανές: Η Gazprom διαθέτει αέριο και κρατάει στα χέρια της την τροφοδοσία της ΔΕΠΑ, αφού η σύμβαση μαζί της λήγει το 2016 και η ανανέωσή της αποτελεί ισχυρό όπλο. Επιπλέον οι Ρώσοι «έχουν όσα λεφτά θέλουν» όπως λέει παράγοντας της αγοράς. Οπότε οι Ιταλικές εταιρείες θα μπούν με μικρό κόπο και λίγα έξοδα στην ελληνική αγορά αερίου.
Υπενθυμίζεται ότι η EΝΙ έχει ήδη ισχυρή παρουσία στην ελληνική αγορά αερίου καθώς διαθέτει μειοψηφικά μερίδια και το μάνατζμεντ των δύο (θυγατρικών της ΔΕΠΑ) Εταιρειών Παροχής Αερίου σε Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία.
Η EDISON, είναι ο συνεταίρος της ΔΕΠΑ στον (παγωμένο πλέον) Ελληνοϊταλικό αγωγό ITGI, ενώ έχει ως «προίκα» την επιτυχημένη συνεργασία της στον ηλεκτρισμό με τον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων, που είναι κάτοχος του 35% της ΔΕΠΑ.
Ρόλο και συμμάχους αναζητά το Ισραήλ
Ιδιαίτερα έντονη είναι η προσπάθεια της Ισραηλινής εταιρείας ISRAEL CORPORATION να βρει «όχημα» για να διεκδικήσει τη ΔΕΠΑ, καθώς θεωρείται απαραίτητη η «ενίσχυση» της υποψηφιότητάς της με έναν σημαντικό σύμμαχο. Σύμφωνα με πληροφορίες υπήρξαν επαφές με την Ισπανική GAS NATURAL, η οποία έχει «παρελθόν» στη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ, καθώς είχε επιλεγεί στη σχετική διαδικασία επί κυβέρνησης Σημίτη, για να ανατραπεί η απόφαση το 2004 από την κυβέρνηση Καραμανλή. Οι επαφές των Ισραηλινών με τους Ισπανούς δεν έχουν μεν ευοδωθεί αλλά και δεν έχουν ναυαγήσει. Η GAS NATURAL εμφανίζεται τώρα να διστάζει, κυρίως λόγω της κρίσης και της αβεβαιότητας στην οποία βρίσκεται η Ισπανική οικονομία.  Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πάντως, ότι μέσω των Ισραηλινών έχει επανέλθει στο προσκήνιο η κρατική εταιρεία του Κατάρ QPI (Qatar Petroleum International), η οποία βρέθηκε, για κάποιο διάστημα τουλάχιστον, να συζητά τη συμμετοχή της σε κοινοπρακτικό σχήμα, όσο και να θεωρείται απίθανη μια συμμαχία Αράβων με ισραηλινούς.
Η Αζέρικη Socar θεωρείται ότι θα μπορούσε να προχωρήσει στην επόμενη φάση του διαγωνισμού μόνον σε συμμαχία με ευρωπαϊκή εταιρεία. Πηγές της αγοράς που γνωρίζουν τα τεκταινόμενα υποστηρίζουν ότι υπήρξε σχετική κινητικότητα, ωστόσο δεν φαίνεται να υπήρξε θετικό αποτέλεσμα.
energypress.gr
16/10/12