Μήνυμα του Κοσμήτορα της ΣΘΕ για τη Διεθνή Ημέρα Μείωσης των Φυσικών Καταστροφών- 13 Οκτωβρίου

Διεθνής Ημέρα κατά των Φυσικών Καταστροφών-13 Οκτωβρίου
Το 1983 το Συμβούλιο του ΟΗΕ και το 1989 η Γενική Συνέλευση του ανακήρυξαν την 13 Οκτωβρίου ως παγκόσμια ημέρα για τη Μείωση των Φυσικών Καταστροφών. Η διακήρυξη της Διεθνούς Ημέρας κατά των Φυσικών Καταστροφών εντάσσεται ειδικότερα στη Διεθνή Επιτροπή Στρατηγικής Μείωσης Καταστροφών (ISDR). Κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου, οργανώνονται εκδηλώσεις παγκοσμίως με σκοπό την συνειδητοποίηση των πολιτών για τον αγώνα με σκοπο τη μείωση των συνεπειών από τις φυσικές καταστροφές, όπως είναι οι σεισμοί, οι πλημμύρες, οι καταιγίδες και οι τυφώνες, οι κατολισθήσεις, οι πυρκαγιές, οι εκρήξεις ηφαιστείων, τα μεγάλα θαλάσσια σεισμικά κύματα τσουνάμι, οι ακραίες θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την ξηρασία και τις ερημοποιήσεις. Η σεισμογενής χώρα μας έχει μια ευαισθησία στα θέματα των καταστροφών από ακραία φυσικά φαινόμενα και έχει κάνει σημαντικά βήματα για την αντιμετώπιση τους. Η προσπάθεια όμως αυτή πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί, ενώ η αδράνεια των τελευταίων ετών δεν δικαιολογείται.

Πρώτο στάδιο προσέγγισης του προβλήματος είναι η κατανόηση της Φύσης και των λειτουργιών της, γιατί εσφαλμένα επιρρίπτομε στη φύση καταστροφική μανία. Στην πραγματικότητα η ευθύνη είναι ανθρώπινη. Όλα τα φυσικά συστήματα που αντιλαμβανόμαστε και μελετούμε είναι πολύπλοκα. Έχουμε ακόμη μακρύ δρόμο μέχρι να τα κατανοήσουμε σε ικανοποιητικό βαθμό και ακόμη μεγαλύτερο μέχρι να τα συνειδητοποιήσουμε και να τα αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία. Σήμερα γίνεται περισσότερο φανερό ότι οι παρεμβάσεις μας στη φύση είναι σημαντικότερες απ’ ό,τι επιτρέπουν οι γνώσεις και οι χειρισμοί μας.
Δεύτερο και κυριότερο στάδιο αποτελούν τα μέτρα αντιμετώπισης, τα οποία θα πρέπει να είναι διαρκή και αποτελεσματικά. Δυστυχώς η διεθνής εμπειρία, πάρα τις συνεχείς προσπάθειες δείχνει σαφέστατα ότι οι συνέπειες από τις φυσικές καταστροφές μεγαλώνουν και τα θύματα πολλαπλασιάζονται. Τα διαθέσιμα στοιχεία είναι  συντριπτικά, και υπάρχουν πολλοί λόγοι γι’ αυτό. Οι φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες υφίστανται τις μεγαλύτερες απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και δυσβάστακτες ζημιές, εξαιτίας της έλλειψης υποδομών και τεχνογνωσίας για την αντιμετώπιση των καταστροφών που προκύπτουν από φυσικά φαινόμενα.
Τα επετειακά μηνύματα δεν αρκούν. Χρειάζεται συνεχής υπενθύμιση και εγρήγορση, σχεδιασμός και λήψη μέτρων σε Διεθνές, Κρατικό, Τοπικό (Δήμοι, Οργανισμοί, Σχολειά) και οικογενειακό-ατομικό επίπεδο.
Όταν ο άνθρωπος λογίζεται ως μέρος της φύσης, τότε η φύση δεν θεωρείται ξένη ούτε εχθρική. Η φύση δεν μπορεί να γίνει ένα ακόμη πεδίο επιβολής της εξουσίας μας, αλλά αντίθετα πρέπει να είναι αντικείμενο προσεχτικής διαχείρισης. Πρέπει να αντιμετωπίζεται με ιερότητα, σύνεση και ευθύνη. Η εξοικείωσή μας με τη φύση και η συμπεριφορά μας απέναντί της ως νοήμονες και σώφρονες, με δυναμικό όμως και όχι παθητικό τρόπο, θα μας εξασφαλίσει την «ευδαιμονική συμβίωση», κατά τη διακήρυξη των στωικών «το ακολουθία φύσεως ζην τέλος η ευδαιμονία».

Σπύρος Β. Παυλίδης
Καθηγητής Γεωλογίας Α.Π.Θ.
Κοσμήτορας Σχολής Θετικών Επιστημών
Υ.Γ. Μερικές πρακτικές συμβουλές μπορούν να βρεθούν στην ιστοσελίδα Natural Disasters: Prepare, Mitigate, Manage http://www.csa.com/discoveryguides/archives/ndht.php
---
 http://www.auth.gr/news/anouncements/8326