Saturday, December 01, 2012

Βυζαντινά μνημεία αφηγούνται

ΤΗΣ ΓΙΩΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
Αυτά και άλλα ντοκουμέντα παρουσιάζονται στην έκθεση «Αποτυπώματα: Η βυζαντινή Θεσσαλονίκη σε φωτογραφίες και σχέδια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, 1888 - 1910», που διοργανώνει το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ, σε συνεργασία με τη Βρετανική Σχολή Αθηνών, και θα εγκαινιαστεί στις 5 Δεκεμβρίου, στις 19.00, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.
Ο πρόεδρος του ΚΒΕ, Αριστοτέλης Μέντζος, μίλησε στον «Α» και εξήγησε ότι η έκθεση αναδεικνύει την εξέλιξη μιας πόλης μεσαιωνικής σε σύγχρονη:
«Η Θεσσαλονίκη στο γύρισμα του 19ου προς τον 20ό αιώνα είναι μια πόλη σε αναμονή. Μέσα στους τεσσεράμισι αιώνες της οθωμανικής κυριαρχίας ο χαρακτήρας της πόλης είχε μεταβληθεί ελάχιστα. Τόσο το δίκτυο των δρόμων όσο και τα ίδια τα κτίρια -θρησκευτικά, ιδιωτικά και δημόσια- είχαν έντονα μεσαιωνικό, βυζαντινό χαρακτήρα. Ειδικά τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των βυζαντινών ναών που είχαν μετατραπεί σε τεμένη παρέμειναν σχεδόν απαράλλαχτα. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, όμως, μέσα στο κέλυφος της μεσαιωνικής, εκκολάπτεται και ετοιμάζεται να αναδυθεί μια πόλη νέα, σύγχρονη. Ηδη στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1860, λίγα χρόνια πριν από την πρώτη επίσκεψη των Βρετανών αρχιτεκτόνων Robert Weir Schulz και Sidney Howard Barnsley, άρχισε η καθαίρεση του παράλιου τείχους· στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα κατεδαφίστηκε, επίσης, το μεγαλύτερο μέρος του ανατολικού τείχους, καθώς και το περιτείχισμα του Λευκού Πύργου. Παράλληλα, άρχισαν οι πρώτες διαπλατύνσεις οδικών αξόνων -η Σαμπρή πασά (οδός Βενιζέλου), η Μιδάτ πασά (οδός Αγ. Δημητρίου)- πλατειών, όπως η πλατεία του Σιντριβανίου και οι νέες χαράξεις, όπως η λεωφόρος Χαμιδιέ (οδός Εθν. Αμύνης). Στις πανοραμικές φωτογραφίες της πόλης από το 1889, πριν από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1890, που κατέστρεψε το νοτιοανατολικό τμήμα της, διακρίνονται κάποιοι νέοι οδικοί άξονες και λίγα νέα μεγάλα κτίρια. Για να πραγματοποιηθεί, όμως, η εξαλλαγή της μεσαιωνικής πόλης σε σύγχρονη θα χρειαστούν μεγάλες πολιτικές αλλαγές και μια δεύτερη, ακόμη πιο καταστροφική, πυρκαγιά».
Ανέκδοτο υλικό
Στην έκθεση παρουσιάζονται 112 φωτογραφίες -στην πλειονότητά τους ανέκδοτες- και 17 σχέδια μνημείων της πόλης από τα ρωμαϊκά ώς τα οθωμανικά χρόνια. Ο κ. Μέντζος συμπληρώνει ότι «από το φωτογραφικό υλικό προκύπτουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τα μνημεία της Θεσσαλονίκης και, αφετέρου, σχηματίζεται μια εικόνα της πόλης τις παραμονές της ενσωμάτωσής της στην Ελλάδα, αλλά και πριν από μεγάλες αλλαγές που μετέβαλαν δραματικά τη φυσιογνωμία της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αποτυπώνονται πολλοί ναοί πριν αλλοιωθούν από σεισμούς και πυρκαγιές, που ταλαιπώρησαν την πόλη τον 20ό αιώνα, αλλά και πριν από τις εργασίες συντήρησης ή επισκευής που διενεργήθηκαν είτε από τις οθωμανικές είτε από τις ελληνικές αρχές». Η έκθεση -εντάσσεται στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης- θα μείνει ανοιχτή μέχρι 31 Ιανουαρίου 2013.
 .agelioforos.gr
1/12/12

No comments:

Post a Comment

Only News

EL News

Blog Widget by LinkWithin