Πώς να ζωντανέψουμε τις γειτονιές μας …

Απαιτείται η ενεργοποίηση πολιτών και η αλλαγή συνηθειών - Οι «ζωντανοί δρόμοι» είναι οι κατοικημένες περιοχές όπου εφαρμόζονται διάφορα μέτρα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων
ΟΙ ΖΩΝΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ αυξάνουν σταδιακά και τις τιμές των ακινήτων

Οι «ζώνες κατοικιών» (home zones) ή «ζωντανοί δρόμοι» ή «woonerf», όπως τους αποκαλούν οι Ολλανδοί, οι οποίοι τις προώθησαν πρώτοι με επιτυχία, είναι απλώς κατοικημένες περιοχές όπου εφαρμόζονται διάφορα μέτρα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, όπου οι δρόμοι δεν είναι απλώς χώρος για να κινούνται τα αυτοκίνητα μόνο, αλλά χώροι πρώτιστα για τους ανθρώπους που κατοικούν εκεί.



Είσοδος σε «ζώνες κατοικιών»

Στις ζώνες ή στους δρόμους όπου αυτό εφαρμόζεται με επιτυχία βελτιώνεται σημαντικά η ποιότητα ζωής των ανθρώπων, η περιοχή γίνεται όμορφη, ανθρώπινη και ήσυχη. Σαν αποτέλεσμα των πιο πάνω, στις ζώνες αυτές αυξάνονται σταδιακά και οι τιμές των ακινήτων.
Για να πετύχει μια τέτοια προσπάθεια, είναι απαραίτητο να δοθεί μεγάλη σημασία στα πιο κάτω στοιχεία, που είναι μεγάλης σημασίας για να πετύχει μια τέτοια μετατροπή:

• Συμμετοχή: Οι κάτοικοι της περιοχής πρέπει να αναμιχθούν ενεργά, ιδιαίτερα στην προσπάθεια αλλαγής συμπεριφοράς και προσαρμογής στη νέα κατάσταση προς όφελος όλων. Γι' αυτόν τον λόγο συχνά τα μέτρα αναβάθμισης μιας περιοχής σε «ζώνη κατοικιών» εφαρμόζονται μετά από αίτημα των κατοίκων, οι οποίοι πρέπει να συμμετέχουν ενεργά ακόμη και στον νέο σχεδιασμό του δρόμου.

• Σχεδιασμός: Ο σχεδιασμός του δρόμου πρέπει να επιτρέπει άλλες δραστηριότητες, πέραν από τη διέλευση οχημάτων, όπως για παράδειγμα παιδιά που παίζουν, περπάτημα, ειδικές πρόνοιες για εμποδιζόμενα άτομα, σημεία συγκέντρωσης και ποδηλασία. Για να προωθηθούν αυτές οι δραστηριότητες, οι αλλαγές που χρειάζονται είναι η αναμόρφωση του πεζοδρομίου, αστική επίπλωση όπως π.χ. παγκάκια, μικροί κήποι με λουλούδια, δέντρα, φωτισμός και φυσικά η σωστή σήμανση με προειδοποιήσεις προς τα οχήματα. Το τελικό αποτέλεσμα πρέπει να κάνει τη γειτονιά πολύ πιο όμορφη.

• Οχήματα: Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, ούτως ώστε να υποχρεώνονται τα οχήματα να κινούνται με χαμηλές ταχύτητες μέσω μέτρων κατευνασμού της ταχύτητας. Υπάρχει μια μεγάλη επιλογή από τέτοια μέτρα, όπως μικρές κεντρικές νησίδες, μικρούς κυκλικούς κόμβους, ανύψωση του δρόμου, στενώματα και προεξοχές στον δρόμο, με το καθένα να έχει τα δικά του πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, γι' αυτό θα πρέπει να γίνεται προσεκτική επιλογή των μέτρων που θα εφαρμοστούν για κάθε περίπτωση.

Αν όμως δεν εφαρμοστούν σωστά και τα τρία μέτρα πιο πάνω, τότε η προσπάθεια θα αποτύχει, γιατί οι κάτοικοι θα αρχίσουν να παραπονιούνται για ουρές αυτοκινήτων, ότι τα παιδιά παίζουν στον δρόμο αλλά δεν είναι ασφαλισμένα, ότι δεν μπορούν να έχουν το αυτοκίνητό τους έξω από το σπίτι τους, ή ότι ασθενοφόρα και πυροσβεστικές αργούν να φτάσουν στον προορισμό τους.
Φυσικά σε μια περιοχή, όπου ακόμη να γίνει ανάπτυξη, είναι πολύ πιο εύκολο και οικονομικό να γίνει ο σχεδιασμός από την αρχή.
Ένα καλό παράδειγμα είναι το προάστιο Vauban του Freiburg της Γερμανίας, όπου ο σχεδιασμός έγινε από την αρχή σε συνεργασία με τις Αρχές της πόλης και όσους αγόρασαν μερίδιο ή γη στην προτεινόμενη ανάπτυξη. Στην περιοχή μένουν 5.000 κάτοικοι περίπου και οι δρόμοι όπου είναι τα σπίτια δεν έχουν πεζοδρόμια και είτε είναι αδιέξοδα είτε κάνουν κύκλο και σε βγάζουν στο ίδιο σημείο. Όσοι έχουν αυτοκίνητα είναι υποχρεωμένοι να τα έχουν σε κεντρικό χώρο στάθμευσης που είναι καλυμμένος και σε ένα μικρό μέρος η στάθμευση οχημάτων επιτρέπεται μόνο όταν είναι υπόγεια και εκτός κοινής θέας.

Σύστημα «Shared Streets»
Πέραν από τις «περιοχές σπιτιών» υπάρχουν και άλλες πολύ διαδεδομένες παραλλαγές, όπως για παράδειγμα αυτό που Βρετανοί αποκαλούν «Γυμνοί δρόμοι», που στην Ευρώπη είναι πιο γνωστά σαν «Shared Streets». Το όνομα πηγάζει από το γεγονός ότι ο δρόμος διαμορφώνεται με τρόπο που να «μοιράζει» την ίδια προτεραιότητα σε αυτοκίνητα, ποδηλάτες και πεζούς, και μπορεί να εφαρμοστεί όχι μόνο σε κατοικημένες περιοχές αλλά και αλλού.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΘΕΟΠΕΜΠΤΟΥ
Επίτροπος Περιβάλλοντος
.sigmalive.com/simerini/
4/11/12